Lối sống hiện đại kèm theo chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ mắc bệnh ngày càng nhiều và gia tăng nhanh chóng. Việt Nam là một trong 10 quốc gia có tỷ lệ phát triển bệnh tiểu đường nhanh bậc nhất châu Á – Thái Bình Dương và nằm trong 10 quốc gia có tỷ lệ gia tăng bệnh nhân tiểu đường cao nhất thế giới. Những cách hiểu chưa chính xác về dinh dưỡng – yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát và điều trị bệnh khiến chất lượng sống của người bệnh suy giảm. Nhằm mục đích người đọc có thể biết được tiểu đường là gì, Nhà thuốc Huy Mai mời bạn đọc bài viết dưới đây:
Tiểu Đường Và Dấu Hiệu Nhận Biết Bệnh Tiểu Đường?
Tiểu đường là gì?
Tiểu đường hay còn gọi là đái tháo đường là bệnh lý có tình trạng lượng đường trong máu luôn cao hơn mức bình thường do cơ thể bị thiếu hụt hoặc đề kháng với Insulin, gây ra tình trạng rối loạn chuyển hóa đường trong máu. Đây là nguyên nhân cản trở cơ thể chuyển hóa các chất bột đường thành năng lượng, dẫn đến hiện tượng đường tích tụ tăng dần trong máu.
Lâu ngày, sự tích tụ này khiến lượng đường trong máu thường xuyên ở mức cao. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và các bệnh lý khác, tổn thương các bộ phận như mắt, thận,… thậm chí tử vong. Biến chứng tim mạch là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở người mắc bệnh tiểu đường.

Dựa vào đặc điểm và diễn biến của bệnh có thể chia ra:
- Đái tháo đường type 1.
- Đái tháo đường type 2.
- Đái tháo đường thứ phát.
- Đái tháo đường thai kỳ.
Bệnh tiểu đường hay còn gọi là đái tháo đường là nhóm bệnh lý nội khoa rất phổ biến, cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hằng ngày để hạn chế tình trạng đường tăng cao.
Dấu hiệu nhận biết về bệnh tiểu đường?
Những dấu hiệu về bệnh tiểu đường dễ nhận biết đến từ nguyên nhân lượng đường trong máu cao hơn mức bình thường. Đối với tiểu đường type 2, các biểu hiện có thể nhẹ hoặc khó nhận thấy. Một số người không biết mình mắc bệnh cho đến khi gặp phải tổn thương lâu dài do bệnh gây ra.
Với tiểu đường type 1 các triệu chứng thường xảy ra nhanh chóng, trong vài ngày hoặc vài tuần. Biểu hiện tiểu đường type 1 nghiêm trọng hơn nhiều so với tiểu đường type 2. Tuy nhiên, nếu quan tâm và biết cách kiểm soát tốt sức khỏe, thì có thể phát hiện được bệnh tiểu đường từ rất sớm.
Việc phát hiện sớm, điều trị bệnh kịp thời và liên tục, sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm như: Nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, bệnh lý võng mạc gây mù mắt, bệnh lý thận gây suy thận, bệnh lý mạch máu ngoại vi dẫn đến đoạn chi và các biến chứng nghiêm trọng,…

Một số dấu hiệu sớm giúp bạn nhận biết được bệnh tiểu đường:
- Biểu hiện khát nước và uống nước nhiều
Triệu chứng đầu tiên khi mắc bệnh tiểu đường thường thấy là người bệnh sẽ cảm thấy khát hơn bình thường. Tuy nhiên, cần phân biệt với tình trạng khát nước, uống nhiều nước do mất nước, do hoạt động nhiều, do thời tiết nắng nóng… cũng sẽ khiến khát nước nhiều hơn.
- Đi tiểu nhiều lần và lượng nước tiểu tăng cao
Biểu hiện thường thấy ở bệnh tiểu đường là tình trạng đi tiểu nhiều. Nếu thấy xuất hiện tình trạng đi tiểu nhiều cùng với lượng nước tiểu nhiều hơn bình thường mà chất lượng nước tiểu bình thường, tiểu không gắt buốt… đó là dấu hiệu sớm nghĩ đến căn bệnh này.
- Người mệt mỏi thường xuyên, cơ thể yếu kém
Đây là biểu hiện khiến nhiều người không nghĩ đến mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, trong giai đoạn mắc căn bệnh này, lượng Glucose vẫn sẽ lưu thông trong cơ thể. Nhưng do thiếu Insulin, Glucose sẽ không được chuyển hóa thành năng lượng nuôi dưỡng cơ thể. Mặt khác, vì mất nhiều năng lượng do đào thải Glucose qua đường tiểu, nên sẽ dẫn đến sự mệt mỏi quá mức của cơ thể, khiến người bệnh bị suy nhược. Vì vậy, khi có biểu hiện khát nước và mệt mỏi thường xuyên, cơ thể yếu thì cần đi khám để xác định nguyên nhân, rất có thể bạn đã mắc bệnh tiểu đường.
- Người bị tiểu đường có biểu hiện ăn nhiều nhưng bị sụt cân
Sụt cân là biểu hiện khó nhận thấy vì mọi người thường cho rằng ăn uống kém hoặc có chế độ ăn kiêng khem, nên sẽ có tình trạng bị giảm cân. Tuy nhiên, nếu ăn uống bình thường hoặc ăn uống nhiều, không có sự thay đổi về tập luyện hoặc làm việc mà bị sụt cân thì hãy nghĩ đã mắc bệnh tiểu đường hoặc một căn bệnh nghiêm trọng nào khác.
Nếu mắc bệnh tiểu đường thì tình trạng Glucose trong máu tăng cao, không thể sử dụng để chuyển hóa năng lượng được nên chất béo sẽ là nguồn thay thế để tạo ra năng lượng cho cơ thể. Điều này dẫn đến sụt cân đột ngột. Người bệnh ăn nhiều, uống nhiều, tiểu nhiều, mà lại gầy và sụt cân nhanh.
- Người bị tiểu đường có dấu hiệu thị lực giảm sút
Ngày nay, khi nhiều người sử dụng các thiết bị điện tử như tivi. máy tính, điện thoại,… ngày càng nhiều nên việc thị lực bị giảm sút thường sẽ không nghĩ đến việc mắc bệnh. Tuy nhiên, ở bệnh tiểu đường sẽ có biểu hiện thị lực không còn rõ như trước, hình ảnh mờ nhạt dần, nhòa không rõ.
Vì vậy, nếu thị lực giảm hoặc kết hợp các biểu hiện như khát nước, sụt cân,… thì cần đi khám mắt và kiểm tra đường huyết, để xác định bệnh tiểu đường có ảnh hưởng đến mạch máu võng mạc hay không.
- Người bị tiểu đường có biểu hiện viêm nướu
Nếu mắc bệnh tiểu đường, hệ thống miễn dịch sẽ bị tổn thương, khiến cho cơ thể yếu đi và khó chống lại vi khuẩn. Khi đó, lợi là nơi nhận ảnh hưởng nhiều nhất, viêm nướu, viêm họng,… sẽ diễn ra thường xuyên.
- Người bị tiểu đường Xuất hiện nhiều vết thâm nám
Khi mắc bệnh tiểu đường, da cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, người bệnh tiểu đường thường thấy trên da xuất hiện nhiều vết thâm sẫm màu ở một số vùng, đặc biệt là ở những nơi có nếp nhăn hoặc nếp gấp da.
- Người bị tiểu đường có vết thương lâu lành
Bệnh tiểu đường là bệnh do rối loạn chuyển hóa, nên khi mắc bệnh thì hệ thống miễn dịch sẽ bị tổn thương, tổn thương lòng mạch, tắc mạch máu hoại tử, vì thế dẫn đến việc các vết thương ngoài da khó lành, đôi khi hoại tử hoặc nhiễm trùng.
- Tiểu đường thai kỳ
Bệnh tiểu đường thai kỳ thường không có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, một vài dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường thai kỳ có thể kể đến: Khát nhiều hơn, đi tiểu nhiều hơn, nhanh đói hơn, mắt nhìn mờ hơn,…
Mang thai khiến hầu hết phụ nữ thường đi tiểu nhiều và nhanh đói, vì vậy những triệu chứng bệnh tiểu đường có thể dễ nhầm lẫn. Do đó, mẹ bầu cần thực hiện các xét nghiệm cần thiết để xác định có hay không bệnh tiểu đường vì lượng đường trong máu cao có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho cả mẹ và thai nhi.
Người Bị Tiểu Đường Nên Ăn Gì Và Tránh Ăn Gì?
Người bị tiểu đường không nên ăn gì?
Theo thống kê của tổ chức đái tháo đường, số người mắc bệnh tiểu đường ngày càng tăng cao, có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh tiều đường: gen, môi trường sống, chế độ ăn uống, vận động, thể lực, stress,….Bệnh tiểu đường là nguyên nhân của bệnh hiểm nghèo vì thế nên cần phải hết sức cẩn thận nhất là đối với chế độ ăn uống.

Người bị tiểu đường cần phải kiêng ăn rất nhiều và cần tránh những sản phẩm dưới đây:
- Hoa quả khô
Hoa quả khô tốt cho sức khỏe con người vì nó có tác dụng làm giảm nguy cơ bị táo bón. Nhưng hoa quả khô lại có hàm lượng đường cao, người bị bệnh tiểu đường không nên ăn vì nó sẽ làm tăng lượng đường trong máu làm bệnh thêm nặng hơn.
- Sữa tươi nguyên chất
Người mắc chứng tiểu đường uống sữa tươi nguyên chất sẽ làm tăng thêm lượng Insulin. Sữa tươi nguyên chất còn có chứa các chất béo bão hòa có thể gây ảnh hưởng đến tim mạch. Hạn chế uống sữa tươi nguyên chất để hạn chế nguy cơ bệnh trở nặng ở người tiểu đường.
- Nước ép trái cây
Đối với sức khỏe con người, nước ép trái cây thực sự rất tốt, nhưng đối với người mắc bệnh tiểu đường thì ngược lại. Nước ép trái cây không có chất xơ lại có hàm lượng đường cao không tốt cho người bị mắc bệnh tiểu đường.
- Thực phẩm chứa tinh bột
Bánh mì, mì ống hay mì gạo hay gạo đều là những thực phẩm có hàm lượng tinh bột cao. Người bị bệnh tiểu đường ăn những thực phẩm này sẽ gây ảnh hưởng đến sự kiểm soát đường huyết trong máu. Nếu muốn ăn bánh mì, tốt nhất nên kèm theo với ngũ cốc.
- Đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh
Khoai tây chiên là ví dụ điển hình là đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ thực sự không tốt đối với người mắc bệnh tiểu đường. Ăn nhiều đồ ăn có nhiều dầu mỡ sẽ làm tăng lượng đường trong máu, rất nguy hiểm đối với người bệnh tiểu đường.

Đồ ăn nhanh thường có hàm lượng chất béo trans, đây là chất béo có thể làm tăng lượng Cholesterol trong máu gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người mắc bệnh tiểu đường.
- Rượu
Người mắc bệnh tiểu đường mà uống rượu sẽ làm lượng đường trong máu tăng cao không khống chế được. Vì thế với người mắc bệnh tiểu đường tuyệt đối không nên uống rượu.
- Chất béo, kẹo
Những thực phẩm vô cùng không tốt, ảnh hưởng nghiêm trọng đối với người mắc bệnh tiểu đường. Chất béo, kẹo có thể làm lượng đường trong máu tăng cao vì thế là thực phẩm cấm kị đối với người mắc bệnh tiểu đường.
Người bị tiểu đường nên ăn gì?
Để giữ gìn sức khỏe, duy trì đường huyết ổn định, người bệnh tiểu đường cần xây dựng khẩu phần ăn bổ dung dinh dưỡng cho người tiểu đường phải đảm bảo cung cấp cho cơ thể đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu như:
- Chất bột đường
Dùng vừa phải các loại ngũ cốc thô nguyên cám như gạo lứt, yến mạch, bột mì đen,…Tỷ lệ năng lượng do chất bột đường cung cấp nên đạt 50-60% tổng số năng lượng khẩu phần. Đồng thời, người bị tiểu đường nên chia làm nhiều bữa nhỏ, ví dụ ăn sáng 20% tổng năng lượng/ngày, phụ sáng 10%, ăn trưa 25%, phụ chiều 10%, ăn tối 25%, phụ tối 10% tổng năng lượng/ngày. Điều này giúp bệnh nhân tránh được tình trạng đường huyết tăng cao nhiều sau một bữa ăn quá no, đồng thời cũng giúp phòng ngừa hiện tượng hạ đường huyết do khoảng cách giữa 2 bữa ăn kéo dài.
- Chất béo
Cần sử dụng vừa phải, giảm chất béo động vật vì chứa nhiều các axit béo bão hòa để tránh rối loạn chuyển hóa, dùng axit béo chưa bão hòa có nhiều trong các loại dầu thực vật như dầu oliu, dầu mè, dầu đậu nành, dầu hướng dương,… Tỷ lệ năng lượng do chất béo nên là 25% tổng số năng lượng khẩu phần và không nên vượt quá 30%. Việc kiểm soát chất béo trong khẩu phần còn giúp bệnh nhân tiểu đường ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
- Chất đạm
Tỷ lệ năng lượng do chất đạm nên đạt 15-20% năng lượng khẩu phần, được cung cấp từ thịt nạc, thịt trắng, thịt gia cầm bỏ da, cá, đậu phụ, sữa,… trong chế độ ăn của người bệnh tiểu đường.
- Chất xơ
Chất xơ có nhiều trong các loại rau củ quả tươi như bông cải xanh, đậu hà lan, atiso, cà rốt, dâu tây, táo, lê… Chất xơ đóng vai trò vô cùng quan trọng với những người mắc bệnh đái tháo đường vì bản thân nó không làm tăng đường huyết mà còn giúp làm chậm quá trình tăng đường trong máu. Tiêu chuẩn về lượng chất xơ trong bữa ăn cần cung cấp cho cơ thể được Hiệp hội khoa học nghiên cứu bệnh tiểu đường của Mỹ (ADA) khuyến cáo là mỗi ngày 20-50g.
- Vitamin và khoáng chất
Người bệnh tiểu đường cần nạp đầy đủ các vitamin A, B, C, D, E, K… và khoáng chất thiết yếu như crôm, magiê, kẽm,… thông qua các loại thực phẩm như cá thịt, rau củ quả hoặc bằng sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt như sữa dành cho bệnh nhân tiểu đường, vừa đáp ứng nhu cầu về dinh dưỡng cần thiết vừa kiểm soát đường huyết hiệu quả.

Một số loại sữa dành cho người tiểu đường
Trên thực tế có rất nhiều bệnh nhân khi bị bệnh tiểu đường rất sợ ăn kiêng khem và không dám ăn nhiều loại thực phẩm, lâu dài sẽ làm cho cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ. Vì thế, viêc bổ sung sữa cho người bị tiểu đường là việc rất cần thiết. Một số loại sữa nổi tiếng cho người tiểu đường mà bạn có thể sử dụng như:
- Sữa hoàng gia Úc Royal AUSNZ Diabetic Formula Milk Powder
Sữa hoàng gia Úc Royal AUSNZ Diabetic Formula Milk Powder là sản phẩm sữa bột đặc biệt dành riêng cho người tiểu đường đến từ thương hiệu sữa Royal AUSNZ với lịch sử hơn 160 năm hoạt động. Sữa có công thức tổng hợp phức tạp, bao gồm rất nhiều các vi chất, khoáng chất, protein và amino acid thiết yếu, được lựa chọn và bào chế theo tiêu chuẩn LOW GI (sản phẩm có chỉ số đường huyết thấp), nhằm đảm bảo đáp ứng cao nhất giới hạn an toàn cho bệnh nhân tiểu đường.

Ưu điểm của sản phẩm:
- Royal AUSNZ sử dụng công nghệ trộn ướt (Wet Blend) và Sấy thăng hoa (sấy lạnh), đây là công nghệ sản xuất sữa chỉ qua 1 lần sấy hiện đại nhất hiện nay. Với công nghệ này, các vi chất bổ sung được trộn đều cùng sữa tươi và sau đó được chuyển qua quy trình sấy thăng hoa, đảm bảo các chất dinh dưỡng trong sữa được nguyên vẹn, tất cả các thành phần được phối trộn hoàn hảo để mỗi muỗng sữa thành phẩm đều đồng nhất về chất lượng dinh dưỡng.
- Royal AUSNZ sử dụng nguyên tắc 20-12. Nguyên tắc này được hoạt động như sau: sữa bò sau khi được vắt ở trang trại sẽ được chuyển ngay đến nhà máy trong vòng 20 phút và trong vòng 12 giờ mọi công đoạn sản xuất sẽ được hoàn tất để cho ra đời một lon sữa chất lượng tốt nhất.
- Các sản phẩm sữa của Royal AUSNZ luôn sử dụng nguyên liệu sạch, an toàn là luôn tuân thủ theo các nguyên tắc nghiêm ngặt nhất nên sữa luôn đảm bảo được theo tiêu chuẩn 4 không: Không chất bảo quản, không màu nhân tạo, không hương vị tổng hợp và không nguyên liệu biến đổi gen (GMO).
2. Sữa Glucerna
Tương tự như sữa Ensure Diabetes Care, Glucerna cũng là sản phẩm của thương hiệu Abbott – nhãn hiệu số 1 được các bác sĩ Hoa Kỳ khuyên dùng. Glucerna có 2 dạng bao gồm cả dạng bột và dạng pha sẵn tiện dụng.
Với hơn 50 nghiêng cứu lâm sàng trong suốt 30 năm, Glucerna được đánh giá là sản phẩm dinh dưỡng cân đối và đầy đủ cho người đái tháo đường, tiền đái tháo đường và tháo đường thai kỳ.

Ưu điểm của sản phẩm:
Hệ bột đường tiên tiến có chỉ số đường huyết thấp và được tiêu hóa từ từ, hàm lượng Inositol tăng 4 lần so với Glucerna cũ, hỗ trợ kiểm soát tốt đường huyết. Dinh dưỡng cân đối, đầy đủ với 28 loại Vitamin và khoáng chất, tăng cường hàm lượng Vitamin D hơn.
Hỗn hợp chất béo đặc chế giàu chất béo không no một nối đôi MUFA và chất béo không no nhiều nối đôi PUFA tốt cho tim mạch. Glucerna không chứa Gluten và rất ít Lactose nên phù hợp với người bất dung nạp Lactose.
3. Sữa Fontactiv Diabest
Sữa bột FontActiv DiaBest là sản phẩm sữa cho người già mắc bệnh tiểu đường nổi tiếng tại Tây Ban Nha và các nước châu Âu. Sản phẩm có chỉ số đường huyết thấp, đầy đủ dinh dưỡng, giàu chất xơ và đạm Whey đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và hỗ trợ duy trì đường huyết ổn định cho người đái tháo đường.

Ưu điểm của sản phẩm:
- Sữa bột FontActiv DiaBest có chỉ số đường huyết thấp GI=37. Hệ đường bột chứa Isomaltulose giải phóng năng lượng chậm.
- 4,6g hỗn hợp chất xơ (FOS + resistant dextrin), Crom, Magie và Biotin góp phần duy trì đường huyết ổn định. Hệ chất béo có lợi cho sức khỏe tim mạch bao gồm SFA, MUFA, PUFA, ALA.
4. Sữa hoàng gia Úc AgedCare Formula
Đây là sữa có công thức hoàn hảo bao gồm các Vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như Canxi, Kẽm, Phosphorus, Potassium, Protein, DHA, Vitamin A, D, C, B2, B6, B12, Axit Folic… giúp bổ sung dinh dưỡng để duy trì sức khỏe người trung niên, người già bị tiểu đường. Ngoài ra, sản phẩm còn giúp phòng ngừa loãng xương và tăng cường trí não cho người lớn tuổi.

Xem chi tiết sản phẩm sữa hoàng gia Úc AgedCare Formula
Ưu điểm của sản phẩm:
- Sữa hoàng gia Úc AgedCare Formula được bổ sung thêm Lactoferrin giúp tăng cường hệ miễn dịch. Tăng cường hàm lượng Canxi cùng với Vitamin D giúp nâng cao khả năng hấp thụ canxi vào xương, giúp tăng mật độ xương và phòng chống loãng xương.
- Sữa hoàng gia Úc AgedCare Formula bổ sung DHA giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ ở người lớn tuổi, Protein giúp bồi bổ hệ cơ tối ưu.
Lưu ý khi sử dụng sữa cho người tiểu đường
- Chỉ có thể uống từ 1-2 khẩu phần sữa mỗi ngày, 1 khẩu phần tương đương 90-150 calo và không quá 12g Carbohydrate.
- Nên uống sữa vào các bữa ăn chính trong ngày và nên kiểm tra đường huyết sau khi uống sữa để xác định loại sữa phù hợp.
- Uống sữa vào sáng sớm là cách giúp người tiểu đường có thể ổn định đường huyết trong suốt cả ngày. Các chất đạm có tên là Whey và Casein trong sữa sẽ khiến cơ thể tiết ra một số loại hormonesẽ làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng cảm giác no lâu hơn, vì vậy có thể giảm nguy cơ béo phì bằng cách giảm sự thèm ăn và cảm giác đói vào bữa trưa.
Trên đây là chia sẻ mà Nhà thuốc Huy Mai muốn gửi đến người đọc với hy vọng với những ai mắc bệnh tiểu đường có thể hiểu rõ hơn về căn bệnh của mình, từ đó có các chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, lựa chọn được những loại thực phẩm tốt nhất cho mình nhằm cải thiện tình trạng bệnh, tránh trường hợp bệnh xấu hơn.
Về tác giả
Dược sĩ của hệ thống Huy Mai sẽ luôn luôn học hỏi và phát huy kỹ năng về kiến thức trong nghề để đáp ứng được nhu cầu chăm sóc bản thân - gia đình của từng cá nhân. Huy Mai hạnh phúc khi được khách hàng tin tưởng và cảm ơn khách hàng đã đặt niềm tin sức khỏe và chúng tôi.